8 Tỉ người: Một thế giới với những tiềm năng vô hạn

Kính thưa:

• Ông Lê Công Hùng, Chủ tịch Hội Sinh viên Việt Nam thành phố Đà Nẵng;
• Phó giáo sư/ Tiến sỹ Trần Xuân Bách, Phó hiệu trưởng Trường Đại học sư phạm – Đại học Đà Nẵng;
• Các cơ quan truyền thông tại Đà Nẵng;
• Các bạn sinh viên trường Đại học sư phạm Đà Nẵng;

Xin chào tất cả các bạn,

Tôi rất vui mừng được có mặt tại đây cùng với đại diện từ Hội Sinh viên Việt Nam thành phố Đà Nẵng để kỷ niệm ngày 15 tháng 11, một ngày rất đặc biệt, đánh dấu thời khắc dân số thế giới đạt 8 tỉ người.  

Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Hội Sinh viên Việt Nam thành phố Đà Nẵng cùng toàn thể quý vị và các bạn đang có mặt tại đây hôm nay. Sự hiện diện của các bạn đã cho thấy sự quan tâm và cam kết chung tay hướng đến xây dựng thế giới, Việt Nam và Đà Nẵng trở thành một nơi tốt đẹp hơn.

12 năm trước, dân số thế giới mới chỉ chạm mốc 7 tỉ người, chúng ta kỳ vọng đến năm 2037 con số này mới lên 8 tỉ. Nhìn vào những con số khổng lồ này, chúng ta thường tự hỏi “Tại sao thế giới có nhiều người đến vậy? Trái Đất có thể duy trì được dân số lớn đến đâu?”. Bên cạnh những câu hỏi vĩ mô này, chúng ta cũng nên tự hỏi bản thân “Tôi có thể làm gì để giúp thế giới này trở nên tốt đẹp hơn?”, hay “Tôi phải làm sao để thu hẹp khoảng cách giàu nghèo, giải quyết bất bình đẳng giữa nam nữ, giữa trẻ em trai và trẻ em gái?”. Ngày hôm nay, chúng ta có 8 tỉ người – một thế giới với những tiềm năng vô hạn. Cùng nhau chúng ta có thể chuyển đổi những khả năng này thành hành động để mang đến một cuộc sống tốt đẹp hơn cho thế hệ mai sau.

Nhân loại đang đứng trước những thách thức nghiêm trọng: các vấn đề có thể ảnh hưởng đến nhiều thế hệ như biến đổi khí hậu, xung đột và COVID-19. Những vấn đề này đều đang gây ra tác động vô cùng lớn đến nhóm dân số yếu thế và dễ bị tổn thương nhất. Cho đến nay, hàng triệu người vẫn đang sống trong cảnh nghèo đói và thiếu dinh dưỡng, không được tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe và bảo trợ xã hội, không thể hoàn thành chương trình giáo dục phổ thông có chất lượng. Phụ nữ trên khắp thế giới vẫn chưa được thực hiện quyền cơ bản là đưa ra quyết định đối với cơ thể và tương lai của mình, và chúng ta đang chứng kiến một sự tụt hậu đáng lo ngại về thực hiện quyền của phụ nữ ở nhiều quốc gia.

Mặc dù còn nhiều thách thức trước mắt nhưng câu chuyện đằng sau con số 8 tỉ người và việc chúng ta chạm tới cột mốc quan trọng này là một câu chuyện về thành công. Chúng ta đã giảm được tỷ lệ nghèo đói và đạt được những tiến bộ vượt bậc trong các vấn đề xã hội. Chúng ta đang có dân số đông đảo hơn bao giờ hết, một phần là do tuổi thọ tăng lên, đồng thời tỷ lệ tử vong bà mẹ và trẻ sơ sinh giảm đi.

Giám đốc điều hành UNFPA toàn cầu đã nhấn mạnh rằng khái niệm “quá nhiều người” trên thế giới là một sai lầm. Bà nhấn mạnh rằng nếu chỉ tập trung vào qui mô  dân số và tỷ lệ gia tăng dân số thường dẫn đến các biện pháp cưỡng chế và phản tác dụng gây ảnh hưởng tới quyền con người, chẳng hạn như phụ nữ bị gây áp lực phải có con hoặc bị ngăn cản không được sinh con. Thế giới hiện nay có thể có nhiều người hơn, nhưng điều quan trọng không kém đó là sự đa dạng nhân khẩu học chưa từng có mà chúng ta thấy trong dân số toàn cầu. Giám đốc điều hành của chúng tôi nói với các quốc gia trên thế giới rằng con người là giải pháp, chứ không phải là vấn đề. Khi mọi người có quyền đưa ra những lựa chọn sáng suốt về việc có  hay không có con và thời điểm sinh con, khi  họ có thể thực hiện các quyền và trách nhiệm của mình thì khi đó họ có thể vượt qua các rủi ro, thách thức và trở thành nền tảng của những xã hội hòa nhập, dễ thích ứng và bền vững hơn. 

Để khía cạnh nhân khẩu học có khả năng thích ứng, chúng ta cần bắt đầu bằng một cam kết không chỉ hướng đến việc đếm số lượng người mà còn cả cơ hội phát triển và vượt qua những trở ngại. Điều này kêu gọi chúng ta thay đổi các chuẩn mực phân biệt đối xử đang kìm hãm các cá nhân và toàn xã hội. Điều này cũng sẽ giúp chúng ta xây dựng một nền kinh tế phù hợp cho tất cả mọi người, thay vì chỉ phù hợp với một số ít người và sử dụng hợp lý các nguồn lực để chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro và đáp ứng nhu cầu của các thế hệ hiện tại và tương lai.

Chúng ta không chỉ đông đảo về số lượng, mà chúng ta còn là một gia đình. Số lượng rất quan trọng, nhưng chúng ta cần cẩn trọng. Chúng ta cần xây dựng một thế giới với 8 tỉ con người kiên cường, một thế giới đề cao quyền và lựa chọn của từng cá nhân, mang đến những khả năng vô hạn - khả năng cho con người, xã hội và hành tinh chung của chúng ta phát triển và thịnh vượng.

Kính thưa các quý vị,

Theo Tổng điều tra dân số và nhà ở năm 2019, Việt Nam ghi nhận tỷ lệ thanh niên cao nhất trong lịch sử của đất nước, đây là tiềm năng to lớn về nguồn lực con người để đẩy nhanh tốc độ tăng trưởng kinh tế - xã hội của đất nước.  Việt Nam có 20,4 triệu thanh niên từ 10-24 tuổi, chiếm 21% tổng dân số. Cơ hội nhân khẩu học, được xác định lần đầu tiên vào năm 2007, dự kiến ​​sẽ kéo dài đến năm 2041, mang đến cho Việt Nam một cơ hội duy nhất để thúc đẩy phát triển bền vững.

Mỗi chúng ta ở đây hôm nay đều là một trong số 8 tỉ người. Mỗi chúng ta có một vai trò riêng biệt và một trách nhiệm chung là giải quyết các vấn đề đang ảnh hưởng đến tất cả chúng ta, hướng đến sự phát triển toàn diện, bình đẳng và bền vững.

8 tỉ người trên thế giới chính là 8 tỉ hi vọng, 8 tỉ giấc mơ, và 8 tỉ giải pháp.

UNFPA sẽ tiếp tục làm việc vì quyền cơ bản của mỗi cá nhân và cặp vợ chồng trong việc tự do đưa ra quyết định một cách có trách nhiệm về số con, thời điểm sinh con và khoảng cách giữa các lần sinh. UNFPA sẽ hỗ trợ chính phủ và cộng đồng các nước nhằm xây dựng một thế giới không còn các trường hợp mang thai ngoài ý muốn, mọi ca sinh nở đều được an toàn, và tiềm năng của mỗi người trẻ tuổi đều được phát huy một cách tối đa.

Cảm ơn quý vị đã theo dõi và tham gia. Chào mừng ngày thế giới đạt 8 tỉ người!

Cảm ơn quý vị và các bạn đã chú ý lắng nghe.