Kính thưa Bà Trịnh Thị Thủy, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch;
Kính thưa các vị đại diện Ủy ban nhân dân, Hội đồng nhân dân, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch các tỉnh phía Nam;
Thành viên ban soạn thảo Luật PCBLGĐ và các chuyên gia;
Đồng nghiệp đến từ UNFPA cùng các cơ quan thông tấn báo chí.
Thật vinh dự cho tôi ngày hôm nay được cùng Bà Trịnh Thị Thủy chủ trì hội thảo lấy ý kiến thảo luận về dự thảo Luật PCBLGĐ sửa đổi. Đây là cơ hội tuyệt vời để đại diện các tỉnh phía Nam chia sẻ quan điểm trong việc giải quyết bạo lực gia đình, đặc biệt là bạo lực đối với phụ nữ, trẻ em, người khuyết tật và người cao tuổi.
Dự thảo Luật PCBLGĐ sửa đổi đã trải qua nhiều cuộc họp chuyên môn và hội thảo lấy ý kiến các bộ, ngành, chuyên gia trong lĩnh vực và các tổ chức xã hội dân sự. Luật sửa đổi gồm 6 chương, 62 điều, trong đó có 24 điều mới và 38 điều bổ sung. Hiện tại, Quốc hội đang xây dựng Luật PCBLGĐ sửa đổi để xem xét và thông qua vào tháng 10 năm 2022.
Nhân cơ hội này, tôi xin nhắc lại sự kiện Việt Nam thông qua Luật PCBLGĐ năm 2007 đã cho thấy cam kết mạnh mẽ và nỗ lực đáng ghi nhận của đất nước trong việc giải quyết nạn bạo lực gia đình. Luật đã tạo hành lang pháp lý vững chắc cho sự phát triển cũng như thực thi nhiều chính sách và biện pháp can thiệp trong hai thập kỷ qua.
Năm 2016, với sự hỗ trợ kỹ thuật của UNFPA, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tiến hành đánh giá độc lập công tác 10 năm thực hiện Luật PCBLGĐ năm 2007, tập trung vào ba lĩnh vực: (i) thực thi pháp luật và sự tham gia của các bên liên quan; (ii) tính nhất quán của luật so với các điều ước quốc tế; và (iii) tính nhất quán của luật so với các luật và chính sách liên quan khác ở Việt Nam. Nghiên cứu đánh giá đã xác định các khuyến nghị sửa đổi Luật PCBLGĐ dựa trên quyền con người và cách tiếp cận lấy nạn nhân bạo lực giới làm trọng tâm, đồng thời bổ sung các hình thức bạo lực khác đối với phụ nữ và trẻ em gái bên ngoài môi trường gia đình, cung cấp các dịch vụ toàn diện và thiết yếu bao gồm chăm sóc sức khoẻ, tư vấn, bảo vệ của lực lượng công an, dịch vụ xã hội và tư pháp, và chuyển đổi các chiến dịch truyền thông nâng cao nhận thức theo hướng thay đổi hành vi thực tế của người dân.
Thưa toàn thể Quý vị,
Theo kết quả nghiên cứu quốc gia năm 2019 về bạo lực đối với phụ nữ tại Việt Nam do UNFPA hỗ trợ, tỷ lệ bạo lực hầu như không thay đổi so với thời điểm thực hiện nghiên cứu lần đầu tiên vào năm 2010. Đây là một kết quả đáng thất vọng. Theo nghiên cứu năm 2019, 62,9% phụ nữ Việt Nam từng trải qua ít nhất một hình thức bạo lực về thể chất, tình dục, tinh thần và kinh tế cũng như chịu các hành vi kiểm soát từ người chồng trong đời. Bạo lực là vấn đề còn ẩn khuất trong xã hội Việt Nam khi 90,4% nạn nhân bạo lực trên cơ sở giới không tìm kiếm bất kỳ sự trợ giúp nào từ chính quyền và một nửa trong số đó chưa từng chia sẻ với ai về tình trạng bị bạo lực của mình. Ngoài ra, thiệt hại do nạn bạo lực đối với phụ nữ gây ra còn chiếm 1,81% cơ cấu GDP của cả nước. Và đây quả thực là một vấn đề đáng báo động. Các khuyến nghị dựa trên nghiên cứu quốc gia năm 2019 cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải rà soát, sửa đổi và điều chỉnh các chính sách quốc gia hiện hành và luật pháp liên quan, bao gồm cả Luật PCBLGĐ, để đảm bảo tuân thủ các quy định và tiêu chuẩn quốc tế.
Trong những năm qua, UNFPA đã hỗ trợ Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sửa đổi Luật PCBLGĐ theo hướng kết hợp tất cả các khuyến nghị từ các nghiên cứu trước đây và đảm bảo tuân thủ các cam kết và tiêu chuẩn quốc tế về phòng ngừa và ứng phó với bạo lực gia đình.
UNFPA cũng hỗ trợ Bộ xây dựng hồ sơ đề xuất sửa đổi Luật để trình Quốc hội chính thức. Hồ sơ bao gồm ba báo cáo đánh giá, đó là Tổng quan về đánh giá giới, Tổng quan kinh nghiệm quốc tế về Luật PCBLGĐ và bài học kinh nghiệm dành cho Việt Nam, và Đánh giá luật pháp và chính sách hiện hành của Việt Nam liên quan đến Luật PCBLGĐ.
Do Quốc hội đang thảo luận về Luật sửa đổi, phiên họp lấy ý kiến hôm nay nhằm mục đích xây dựng Luật sửa đổi sâu hơn từ quan điểm của các cấp chính quyền địa phương ở các tỉnh, thành phố phía Nam.
Vì vậy, những ý kiến đóng góp của quý vị về Luật mới này là vô cùng quý giá để Quốc hội thông qua vào tháng 10 năm 2022. Chúng ta không được bỏ bất kỳ ai lại phía sau trong quá trình phát triển bền vững của Việt Nam, bao gồm cả những nạn nhân bị bạo lực và những người có nguy cơ bị bạo lực cao nhất.
Xin cảm ơn sự quan tâm và tham gia của quý vị ngày hôm nay!
