- Bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội;
- Ông Tạ Ngọc Cầu, Phó Giám đốc Đại học FPT Hà Nội;
- Các chuyên viên cấp cao từ Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội;
- Các giảng viên và sinh viên Đại học FPT Hà Nội;
- Đại diện các cơ quan truyền thông.
Xin chào Quý vị,
Thật tuyệt vời khi tôi có cơ hội được đứng trước rất nhiều các bạn trẻ năng động như thế này! Các bạn là thế hệ Gen-Z, là những người tự tin sử dụng công nghệ và cũng có khi là những nhà phát triển công nghệ sáng tạo. Suy nghĩ, ý tưởng, khát vọng và tầm nhìn của các bạn về một thế giới tốt đẹp hơn là những gì chúng tôi thực sự muốn nghe hôm nay, vì vậy cảm ơn các bạn đã dành thời gian tham dự buổi đối thoại quan trọng này.
Tôi đặc biệt mong muốn được nghe các bạn chia sẻ suy nghĩ của mình về cách chúng ta cùng phòng ngừa và ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới trên không gian mạng.
Trước hết cho phép tôi gửi lời cảm ơn chân thành tới Bà Nguyễn Thị Hà, Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đã tổ chức sự kiện này. Thưa Bà, sự hiện diện của Bà ở đây hôm nay đã nhấn mạnh cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong việc chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới, dù là trong đời thực hay thế giới ảo.
Tôi cũng xin cảm ơn Đại học FPT đã tạo điều kiện để buổi đối thoại này được thực hiện, và sự hỗ trợ tài chính từ Chính phủ Australia cho dự án “Xóa bỏ bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em ở Việt Nam”. Tôi hy vọng Đại học FPT sẽ tiếp tục truyền cảm hứng cho sinh viên để cùng chung tay chấm dứt mọi hình thức bạo lực, kỳ thị hay phân biệt đối xử, bao gồm cả việc sử dụng công nghệ.
Số hóa đang thúc đẩy sự thay đổi mang tính hệ thống trong cách chúng ta giao tiếp, làm việc, học tập, sản xuất và tiêu dùng. Đổi mới công nghệ và số hóa đang mở ra cơ hội phát triển bền vững, vào thời điểm mà nhiều khía cạnh của đời sống con người đang được chuyển đổi vượt bậc. Công nghệ có tiềm năng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế; và mở rộng khả năng tiếp cận giáo dục, thông tin và kiến thức.
Do đó, cuộc sống của chúng ta ngày càng trở lên thuận lợi hơn nhờ sử dụng công nghệ và phần lớn thời gian của chúng ta dành cho việc trực tuyến. Các bạn thấy điều đó nghe có quen thuộc không?
Chúng ta đang sống trong một cuộc cách mạng kỹ thuật số. Điều này tích cực về nhiều mặt, chẳng hạn như trong việc hỗ trợ cuộc chiến chống bạo lực trên cơ sở giới. Giờ đây chúng ta có thể tiếp cận những người bị bạo lực từ những nơi xa xôi và khó khăn nhất. Tuy nhiên, công nghệ và không gian mạng đang ngày càng bị lạm dụng nhằm gây hận thù và bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái.
Trên toàn cầu, 85% phụ nữ cho biết đã chứng kiến bạo lực trên không gian mạng và gần 40% đã từng trải qua điều đó, và vấn đề ngày càng gia tăng. Nghiên cứu của UNFPA cho thấy ngôn ngữ bạo lực và kỳ thị phụ nữ ngày càng gia tăng trên mạng xã hội trên khắp thế giới. Bạo lực trên cơ sở giới trên không gian mạng có tính lan tỏa, không ngừng, ẩn danh và cải biến.
Hành vi này chủ yếu được thực hiện bởi bạn tình và được thực hiện nhằm hạ thấp, kiểm soát và cuối cùng là ngăn phụ nữ và trẻ em gái lên tiếng.
Bạo lực kỹ thuật số thường mang tính tình dục hóa cao và có nhiều hình thức, bao gồm quấy rối trên mạng, phát ngôn thù ghét, lừa đảo (tiết lộ thông tin cá nhân như địa chỉ hoặc danh tính) và xâm hại bằng hình ảnh (chẳng hạn như chia sẻ hình ảnh khiêu dâm mà không có sự đồng ý bao gồm quay lén, sử dụng công nghệ để giả mạo và rình rập trên mạng).
Việc hình ảnh của bạn bị sao chép, chỉnh sửa và chia sẻ mà không được phép là vi phạm quyền riêng tư, nhân phẩm và quyền tự chủ và có thể là một trải nghiệm tàn khốc. Những cảm giác sợ hãi, lo lắng, tủi nhục, mất lòng tự trọng và cảm giác bất lực là có thật và dai dẳng.
Và phụ nữ, trẻ em gái, người dân tộc thiểu số, LGBTQ+, người khuyết tật và các cộng đồng bị thiệt thòi khác có nhiều nguy cơ bị xâm hại hình ảnh trên mạng với mục đích hạ thấp, kiểm soát và cuối cùng là dẫn đến sự im lặng.
Do đó, giải quyết bạo lực trên cơ sở giới trên không gian mạng là một lĩnh vực ngày càng được quan tâm nhiều hơn và không còn có thể thương lượng được nữa. Đảm bảo rằng mọi người có thể tự do tham gia trực tuyến mà không lo sợ bạo lực và xâm hại là điều rất quan trọng.
Công nghệ và các nền tảng trực tuyến cần phải được sử dụng như những công cụ thúc đẩy bình đẳng giới và tăng quyền cho phụ nữ.
Vì lý do này, UNFPA, cơ quan của Liên hợp quốc chuyên trách về các vấn đề liên quan đến sức khỏe sinh sản và tình dục, đã phát động chiến dịch “bodyright (quyền cơ thể)”, “bản quyền” đầu tiên đối với cơ thể con người. Nhãn hiệu 'bản quyền' mới này kêu gọi bảo vệ cơ thể của mỗi người khỏi bạo lực trên không gian mạng. Nói cách khác, quyền cơ thể là quyền làm chủ cơ thể của bạn trên không gian mạng.
Chiến dịch vận động “bodyright” hỗ trợ mọi người lên tiếng và thúc đẩy các công ty kỹ thuật số, nền tảng xã hội, trang chia sẻ nội dung và các nhà hoạch định chính sách xem bạo lực mạng và xâm hại trực tuyến là hành vi nghiêm trọng như việc vi phạm bản quyền.
Tại Việt Nam, UNFPA sẽ thực hiện chiến dịch “bodyright” trên mạng xã hội của chúng tôi vào giai đoạn cuối trong khuôn khổ chiến dịch toàn cầu 16 ngày hành động nhằm chấm dứt bạo lực trên cơ sở giới, Tháng hành động vì bình đẳng giới và phòng ngừa, ứng phó với bạo lực trên cơ sở giới do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội phát động từ ngày 15 tháng 11 đến ngày 15 tháng 12. Tôi kêu gọi tất cả các bạn hãy tham gia chiến dịch của chúng tôi để khẳng định quyền làm chủ cơ thể của mình và truyền cảm hứng cho những người khác cùng tham gia.
Bạo lực kỹ thuật số cũng là bạo lực.
Tất cả không gian, dù là thế giới ảo hay thực, phải an toàn và không có bạo lực đối với phụ nữ và trẻ em gái.
Cùng nhau, chúng ta có thể khẳng định quyền cơ thể của mình và chấm dứt tình trạng xâm hại trực tuyến. Xin cảm ơn các bạn.