Thông điệp của Tiến sĩ Natalia Kanem, Giám đốc Điều hành UNFPA 

Nhân ngày Dân số Thế giới 11/7/2022

Ngày Dân số Thế là thời điểm để chào đón và kỷ niệm những tiến bộ của nhân loại. Thế giới của chúng ta, bất chấp tất cả những thách thức, là một thế giới mà tỷ lệ dân số được tiếp cận giáo dục và có cuộc sống khỏe mạnh nhiều hơn bất kỳ thời điểm nào trước đây trong lịch sử. Minh chứng cho thấy những xã hội đầu tư cho người dân, cho các quyền và sự lựa chọn của người dân chính là con đường dẫn đến sự thịnh vượng và hòa bình mà mọi người đều mong muốn - và xứng đáng có được.

Chúng ta hãy ghi nhớ thực tế này vì chỉ trong vài tháng tới, tổng số người trên thế giới sẽ chạm đến mốc 8 tỷ người. Sự kiện quan trọng này sẽ thu hút nhiều sự chú ý và tranh luận, và có thể khiến “quá nhiều” người sợ hãi. Nhưng đó là một sai lầm.

Việc chỉ tập trung vào số lượng dân số và tỷ lệ gia tăng dân số thường dẫn đến các biện pháp cưỡng chế và phản tác dụng gây ảnh hưởng tới quyền con người, chẳng hạn như phụ nữ bị gây áp lực phải có con hoặc bị ngăn cản không được sinh con. Điều này có thể làm gia tăng bất bình đẳng vốn đã rất trầm trọng, chẳng hạn như thông qua các chính sách ngừng cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản hoặc cắt giảm lương hưu cho người cao tuổi, điều này sẽ gây thêm nhiều tổn thương cho những nhóm dân số thiệt thòi nhất.

Phía sau con số là những câu chuyện về dân số phong phú và nhiều màu sắc. Thế giới hiện nay có thể có nhiều người hơn, nhưng điều quan trọng không kém đó là sự đa dạng nhân khẩu học chưa từng có mà chúng ta thấy trong dân số toàn cầu. Ngày càng có nhiều quốc gia phải đối mặt với tình trạng già hóa dân số và có khoảng 2/3 dân số thế giới hiện đang sống ở một quốc gia hoặc khu vực có mức sinh dưới mức sinh thay thế, tức là ít hơn 2,1 con trên một phụ nữ. Những quốc gia khác có dân số trẻ và đang phát triển. Và ngày càng có nhiều người rời khỏi nơi họ đã sinh ra, hoặc do họ lựa chọn hoặc buộc phải di dời do khủng hoảng từ các cuộc xung đột hay biến đổi khí hậu. Hiểu được những thay đổi này là hết sức quan trọng để có thể khai thác các cơ hội và giảm thiểu những mặt trái tiềm ẩn.

Con người là giải pháp, không phải là vấn đề. Đối với UNFPA, chúng tôi ủng hộ việc đo lường và dự đoán những thay đổi về nhân khẩu học. Mỗi quốc gia cần có những thông tin cần thiết để đáp ứng nhu cầu của các nhóm dân số đa dạng và để đảm bảo rằng mỗi cá nhân có thể nhận ra tất cả tiềm năng của mình. Khi mọi người có quyền đưa ra những lựa chọn sáng suốt về việc có con hay không có con và thời điểm sinh con, khi nào họ có thể thực hiện các quyền và trách nhiệm của mình thì khi đó họ có thể vượt qua các rủi ro, thách thức và trở thành nền tảng của những xã hội hòa nhập, dễ thích ứng và bền vững hơn. 

Để thích ứng được với sự thay đổi nhân khẩu học này, chúng ta cần phải bắt đầu bằng một cam kết: đó là không chỉ để đếm số lượng người trên thế giới, mà còn là nhận ra các cơ hội để phát triển và vượt qua thách thức. Chúng tôi kêu gọi thay đổi các chuẩn mực xã hội tạo ra phân biệt đối xử gây cản trở tới sự phát triển của mỗi cá nhân và xã hội. Điều này sẽ giúp chúng ta xây dựng một nền kinh tế phù hợp cho tất cả mọi người, thay vì chỉ phù hợp với một số ít người và sử dụng hợp lý các nguồn lực để chúng ta có thể giảm thiểu rủi ro và đáp ứng nhu cầu của các thế hệ hiện tại và tương lai. 

Mỗi chúng ta có ý nghĩa nhiều hơn là một con số bởi vì chúng ta là một gia đình. Các con số cũng rất quan trọng, nhưng chúng ta cần phải làm hơn thế. Đó là xây dựng một thế giới với 8 tỷ con người kiên cường, một thế giới đề cao quyền và lựa chọn của từng cá nhân, mang đến những khả năng vô hạn - khả năng cho con người, xã hội và hành tinh chung của chúng ta phát triển và thịnh vượng.